استان قم، در فاصله ۱۴۰ کیلومتری جنوب تهران، برای بسیاری در وهله اول با بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه (ع) و مسجد مقدس جمکران شناخته می‌شود؛ مقاصدی که سالانه میلیون‌ها زائر و گردشگر مذهبی را به سوی خود می‌کشاند. با این حال، ورای شهرت مذهبی و علمی، این سرزمین کهن گنجینه‌ای بی‌بدیل از جاهای دیدنی قم را در خود جای داده است که از ریشه‌های عمیق تمدنی حکایت دارد و با طبیعتی خاص و مسحورکننده کویری، هر سلیقه‌ای را به خود جذب می‌کند. کشف این جاذبه‌های کمتر شناخته‌شده، سفر به قم را به تجربه‌ای متفاوت و غنی بدل می‌سازد.
برخی از باستان‌شناسان، از جمله رومن گیرشمن، استان قم را به دلیل وجود رودخانه اناربار، از کهن‌ترین مناطق ایران و میزبان نخستین تمدن‌های فلات مرکزی می‌دانند. یافته‌های باستانی از تمدن کهن قمرود و نیایشگاه‌های دیرینه گواه این مدعاست. بنابراین، استان قم برای شیفتگان تاریخ و فرهنگ، سرشار از جاهای دیدنی تاریخی است که هر کدام داستانی از گذشته‌های دور را روایت می‌کنند.
برخی از مهم‌ترین جاهای دیدنی تاریخی قم عبارتند از:
مجموعه باغ گنبد سبز قم: این مجموعه شامل سه مقبره تاریخی با گنبدهای چشم‌نواز است که به گنبدهای دروازه کاشان نیز شهرت دارند. این بنای متعلق به قرن هشتم هجری، مدفن خواجه علی صفی و خواجه اصل‌الدین از امرای خاندان صفی است. تزئینات نفیس، معماری منحصربه‌فرد و گچ‌بری‌های ظریف این مجموعه، آن را به یکی از دیدنی‌ترین جاهای دیدنی قم تبدیل کرده است.
حمام عشقعلی: یادگاری ارزشمند از دوران قاجار که به لطف مرمت‌های مداوم، در شرایط مطلوبی حفظ شده است. طراحی دلنشین و فضای خاطره‌انگیز این حمام، نمایی زیبا از معماری و فرهنگ عصر قاجار را به نمایش می‌گذارد و بازدیدکنندگان را به سفری در زمان دعوت می‌کند.
کوه خضر نبی: این کوه با قدمتی بیش از سه هزار سال، در ۶ کیلومتری مرکز قم و در نزدیکی شهرک ایثار قرار گرفته است. برفراز این کوه، مسجدی باستانی واقع شده که خود یک جاذبه زیارتی-تاریخی محسوب می‌شود و چشم‌اندازی بی‌نظیر و مسحورکننده از شهر قم را به نمایش می‌گذارد. صعود به این کوه و تماشای افق قم، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی از جاهای دیدنی قم است.
مدرسه فیضیه قم: این بنای تاریخی که در میدان آستانه و جوار حرم حضرت معصومه (س) قرار دارد، از قرن هشتم هجری به‌جا مانده است. مدرسه فیضیه که در گذشته با نام مدرسه آستانه شناخته می‌شد و در قرن سیزدهم قمری بازسازی شد، دارای چهار ایوان و ۸۰ حجره با کاشی‌کاری‌ها و معرق‌کاری‌های بی‌نظیر و معماری باشکوه است که آن را به یکی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی قم تبدیل کرده است.
جاهای دیدنی قم: اعجاز طبیعت کویری و جاذبه‌های پنهان
با وجود قرار گرفتن در منطقه‌ای بیابانی، استان قم از طبیعت کویری شگفت‌انگیز و منحصربه‌فردی برخوردار است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از غارهای رازآلود و حیرت‌انگیز تا دریاچه‌های نمکی وسیع، جاهای دیدنی طبیعی قم قادرند هر گردشگری را شیفته خود سازند و تجربه‌ای متفاوت از طبیعت ایران را ارائه دهند.
برخی از دیدنی‌ترین جاهای دیدنی طبیعی قم عبارتند از:
دریاچه نمک حوض سلطان: این دریاچه وسیع با حدود ۲۴۰ کیلومتر مربع وسعت، در ۴۰ کیلومتری شمال قم و ۸۵ کیلومتری جنوب تهران، لقب “وسیع‌ترین آینه طبیعی ایران” را به خود اختصاص داده است. انعکاس آسمان در هنگام طلوع و غروب خورشید، منظره‌ای مثال‌زدنی و رویایی خلق می‌کند. علاوه بر زیبایی خیره‌کننده، این دریاچه منبعی غنی از نمک و زیستگاه گونه‌های جانوری متنوعی از جمله خزندگان، پرندگان و پستانداران است و آن را به یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی قم تبدیل کرده است.
پارک ملی کویر: این پارک ملی که با مساحتی بیش از ۶۵۰ هزار هکتار، از دیرینه‌ترین و وسیع‌ترین مناطق حفاظت‌شده ایران محسوب می‌شود و بخشی از آن در استان قم واقع است، به دلیل تنوع زیستی چشمگیر خود به “سرنگتی ایران” یا “آفریقای کوچک” شهرت یافته است. بازدید از این منطقه فرصتی بی‌نظیر برای مشاهده حیات وحش منحصربه‌فرد و تماشای مناظر رویایی کویر است.
روستای کهک و غار کهک: در ۳۰ کیلومتری جنوب استان قم، روستای خوش آب و هوای کهک در دامنه کوهستان آرام گرفته است. این روستا علاوه بر خانه تاریخی ملاصدرا و دره زیدان، میزبان غار معروف کهک است. این غار ۳۵۰ متری با ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصربه‌فرد، آبشارسنگ‌های مرتفع، غارسنگ‌های اعجاب‌آور و پرتگاه‌های متعدد، یکی از خاص‌ترین جاهای دیدنی قم برای ماجراجویان و علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی است.
غار وشنوه: این غار شگفت‌انگیز طبیعی در ۶۰ کیلومتری استان قم، در بخش جنوبی روستای وشنوه و در کوهستان اردهال واقع شده است. غار وشنوه با منابع آبی غنی که از شیارهای کوهستان جمع‌آوری شده و به صورت چشمه به درون غار می‌ریزد، همراه با اشکال رسوبی زیبا و فضایی اسرارآمیز، مقصدی ایده‌آل برای طبیعت‌گردان و جستجوگران هیجان در میان جاهای دیدنی قم است.
استان قم، با تلفیقی از ابهت مذهبی، عمق تاریخی و زیبایی‌های پنهان طبیعی، تجربه‌ای کامل و چندوجهی را برای هر گردشگری فراهم می‌آورد. این سرزمین نه تنها مرکزی برای زیارت و علم است، بلکه گنجینه‌ای از جاهای دیدنی قم را در دل خود نهفته دارد که انتظار کشف شدن توسط چشمان کنجکاو را می‌کشد.
مطالب مرتبط
